یادداشت|اهواز؛ شهری که از خاکستر برخاست

نعیمه سمیری، دبير گردشگری مقاومت استان خوزستان، در یادداشتی نوشت: در غروب داغ و غم‌بار «۱۵ آذر ۱۳۶۵» هنگامی که هنوز مردم از پایان روز کاری خود بازمی‌گشتند، ناگهان آسمان اهواز به رنگ دود و خون درآمد. 

هواپیماهای دشمن بعثی در یکی از سنگین‌ترین حملات خود طی جنگ، «۵۲ نقطه» از شهر را هدف بمباران قرار دادند؛ خیابان‌های پررفت‌وآمد، مدارس، کارگاه‌ها، صنایع مادر، محلات مسکونی و حتی بیمارستان‌ها و مراکز امدادی در آتش سوختند. اما آنچه در اهواز ویران شد، تنها دیوارها بود؛ روح این شهر هرگز فرونریخت.

اهواز ـ قلب تپنده‌ خوزستان و ریه‌ صنعتی جنوب ـ در چند ساعت به صحنه‌ درد بدل شد، اما هیچ‌گاه از پای نیفتاد.

از زیر آوار این ویرانی، روحی جاودانه از ایمان و پایداری مردم برخاست. خانوادهايی که با دست خالی عزيزانشان  را از آوار بیرون می‌کشیدند، معلمانی که کلاس‌های درس را در پناهگاه‌ها از سر گرفتند، کارگرانی که ماشین‌های سوخته را دوباره راه انداختند؛ همه به نماد زنده‌ مقاومت شهری بدل شدند.

از دل هر انفجار، «قصه‌ای از عزت، مهربانی و همبستگی مردم خوزستان» سربرآورد. مادرانی که زیر باران آتش کودکان را پناه می‌دادند، جوانانی که بی‌درنگ آوارها را کنار می‌زدند و نانواهایی که با دستان لرزان نان شب شهر را از خاکستر بیرون آوردند همه و همه پیکره‌ یک ملت مقاوم را ساختند. 

از همان روز، اهواز نام خود را به‌عنوان «شهر مقاومت ایران» بر تارک تاریخ ثبت کرد.

گردشگری مقاومت، از روایت رنج تا هویت فرهنگی جنگ تحمیلی برای اهواز، تنها یک واقعه‌ نظامی نبود بلکه تحولی فرهنگی و اجتماعی بود که وجدان جمعی یک ملت را شکل داد. 

 اهواز سرچشمه‌ الهام برای گردشگری مقاومت  و امروز پس از گذشت چهار دهه، آن روزهای آتش و ایمان، می‌تواند سرچشمه‌ای از «گردشگری فرهنگی و مقاومت» باشند؛ گردشگری‌ای که نه از ویرانی بلکه از «ارزش‌های انسانی و بازسازی امید» سخن می‌گوید. یادمان‌های زنده در نقاط صنعتی و محلات مردمی و بسیاری از کارخانه‌ها و کارگاه‌هایی که آن روز نابود شدند (همچون صنایع نفت و فولاد اطراف اهواز) امروز بازسازی و فعال‌اند. 

امروز در جهانی که گردشگران به دنبال «تجربه معنا و روایت زنده‌ انسان‌ها» هستند، اهواز می‌تواند جلوه‌ای برجسته از «گردشگری مقاومت» باشد؛ گردشگری‌ای که نه از ویرانی که از باززایی و زندگی بعد از رنج سخن می‌گوید.

اين دستاورد مقاومت مردم اين خطه از سرزمين و مسیری «از آتش تا آبادانی» است. در این مناطق می‌توان به گردشگران نشان داد که چگونه صنعتی‌ترین شهر جنوب، در اوج بمباران، چراغ تولید را خاموش نکرد و مدرسه‌ای  كه تعطيل شد و دانش‌آموزانی كه  در مسير خانه مورد حمله قرار گرفتند و کلاس‌هایشان پناهگاه امن آنها شد، مکان‌هایی هستند که باید به ‌عنوان «مدارس نمادین استقامت آموزشی» حفظ و معرفی شوند. اين نماد نسلی است كه می‌تواند نسل جوان امروز را با فرهنگ آموزش در بحران آشنا کند. محلات بمباران شده و مردمی كه روایت‌های شفاهی هر محله‌ داستانی دارد: از كمپانی تا نادری، از پل سفيد  تا صنايع فولا. گردشگری روایت‌محور با حضور شاهدان زنده و خانواده‌های شهدا می‌تواند این داستان‌ها را به زبان نسل امروز ترجمه کند.

روز ۱۵ آذر ۱۳۶۵ در حافظه‌ ملت ایران به‌ عنوان روز «ایثار مردم اهواز» ثبت شد؛ شهری که خانه‌هایش ویران، صنایع‌اش سوخته و مدارسش زیر بمب‌ها لرزیدند، اما با دستان خود دوباره قد کشید.

امروز، اهواز با همه‌ زخم‌هایش، هنوز زنده و ایستاده است زیرا می‌خواهد به جهان یادآوری کند که مقاومت فقط در سنگر نیست بلکه در کلاس درس، در کار کارخانه، در کوچه‌های بی‌پناه و در لبخند کودکی است که زیر آوار هم امید را فراموش نکرد.

با ایجاد «موزه شهری بمباران اهواز»، با اسناد، تصاویر و محتوای چندرسانه‌ای در کنار برگزاری «جشنواره فرهنگی مقاومت خوزستان» در هر سال گام بلندی در معرفی این هویت تاریخی و جذب گردشگران داخلی و بین‌المللی مي‌توان برداشت.

این است اهوازِ ۱۵ آذر؛ شهری که از خاکستر خویش چراغ هویت ملی را روشن کرد.